Atriyal Septal Defekt (ASD)

Atriyal septal defekt (ASD), doğuştan gelen bir kalp rahatsızlığıdır. Yani doğuştan gelen bir kalp kusurudur. ASD’li kişilerin üst kalp odacıkları arasında bir delik bulunur. Bu delik, akciğerlere giden kan miktarını artırır.

Küçük atriyal septal defektler tesadüfen tespit edilebilir ve hiçbir zaman endişe yaratmayabilir. Diğerleri ise bebeklik veya erken çocukluk döneminde kapanabilir.

Büyük ve uzun süreli bir atriyal septal defekt, kalbe ve akciğerlere zarar verebilir. Atriyal septal defekti onarmak ve komplikasyonları önlemek için ameliyat gerekebilir.

Türleri

Atriyal septal defekt (ASD) tipleri şunlardır:

Saniye: Bu, en yaygın ASD türüdür. Üst kalp odacıkları arasındaki duvarın ortasında oluşur. Bu duvara atriyal septum denir.

Birinci: Bu tip ASD, üst kalp odacıkları arasındaki duvarın alt kısmını etkiler. Doğumda mevcut diğer kalp problemleriyle birlikte de ortaya çıkabilir.

Sinüs venosus: Bu nadir görülen bir ASD türüdür. Çoğunlukla kalp odacıkları arasındaki duvarın üst kısmında görülür. Genellikle doğumda mevcut olan diğer kalp yapısı değişiklikleriyle birlikte ortaya çıkar.

Koroner sinüs: Koroner sinüs, kalbin toplardamar sisteminin bir parçasıdır. Bu nadir görülen ASD türünde, koroner sinüs ile sol üst kalp boşluğu arasındaki duvarın bir kısmı eksiktir.

Belirtileri

Atriyal septal defekt (ASD) ile doğan bir bebekte herhangi bir belirti görülmeyebilir. Belirtiler yetişkinlikte başlayabilir.

Atriyal septal defekt belirtileri şunları içerebilir:

• Özellikle egzersiz sırasında nefes darlığı.
• Özellikle aktiviteyle birlikte yorgunluk.
• Bacaklarda, ayaklarda veya karın bölgesinde şişlik.
• Düzensiz kalp atışları, aritmi olarak da adlandırılır.
• Çarpıntı olarak adlandırılan kalp atışlarının atlanması veya hızlı, çarpıntı veya çırpıntı hissi.

Ne zaman doktora görünmeli?

Ciddi doğuştan kalp kusurları genellikle çocuk doğmadan önce veya doğduktan hemen sonra teşhis edilir.

Çocuğunuzun nefes almada zorluk çekmesi durumunda hemen acil yardım alın.

Aşağıdaki belirtiler ortaya çıkarsa bir sağlık uzmanını arayın:

• Özellikle egzersiz veya aktivite sırasında nefes darlığı.
• Özellikle aktivite sonrasında kolay yorulur.
• Bacaklarda, ayaklarda veya karın bölgesinde şişlik.
• Kalp atışlarının atlaması veya hızlı, çarpıntı hissi.

Nedenleri

Atriyal septal defektin nedeni tam olarak bilinmemektedir. Sorun, kalbin yapısını etkiler ve hamilelik sırasında bebeğin kalbi oluşurken ortaya çıkar.

Doğuştan kalp kusurlarının (atriyal septal defekt gibi) oluşumunda aşağıdakiler rol oynayabilir:

• Genlerdeki değişiklikler.
• Bazı tıbbi durumlar.
• Bazı ilaçlar.
• Sigara içmek.
• Alkol kötüye kullanımı.

Kalp nasıl çalışır?

Atriyal septal defektin nedenini anlamak için kalbin tipik olarak nasıl çalıştığını bilmek faydalı olabilir.

Tipik bir kalp dört odacıktan oluşur. Üstteki iki odacığa kulakçık, alttaki iki odacığa ise karıncık denir.

Kalbin sağ tarafı kanı akciğerlere taşır. Akciğerlerde kan oksijeni alır ve kalbin sol tarafına geri gönderir. Kalbin sol tarafı daha sonra kanı vücudun ana atardamarı olan aorttan pompalar. Kan daha sonra vücudun geri kalanına gider.

Büyük bir atriyal septal defekt, akciğerlere fazla kan göndererek kalbin sağ tarafının aşırı çalışmasına neden olabilir. Tedavi edilmezse, kalbin sağ tarafı zamanla büyür ve zayıflar. Akciğerlerdeki atardamarlardaki kan basıncı da artarak pulmoner hipertansiyona neden olabilir.

Risk faktörleri

Atriyal septal defekt (ASD), hamilelik sırasında bebeğin kalbi oluşurken ortaya çıkar. Doğuştan gelen bir kalp kusurudur. Bebeğin doğumda atriyal septal defekt veya diğer kalp sorunları riskini artırabilecek faktörler şunlardır:

• Hamileliğin ilk aylarında kızamıkçık olarak da bilinen kızamıkçık.
• Diyabet.
• Lupus.
• Hamilelikte alkol veya tütün kullanımı.
• Hamilelikte kokain kullanımı.
• Hamilelikte nöbetleri ve ruh hali bozukluklarını tedavi etmek için kullanılanlar da dahil olmak üzere bazı ilaçların kullanımı.

Bazı doğuştan kalp kusurları ailelerde görülür. Bu, kalıtsal oldukları anlamına gelir. Sizde veya ailenizden birinde doğumda mevcut bir kalp rahatsızlığı varsa, bakım ekibinize bildirin. Genetik danışman tarafından yapılan tarama, gelecekteki çocuklarda belirli kalp kusurları riskini belirlemeye yardımcı olabilir.

Komplikasyonlar

Küçük bir atriyal septal defekt hiçbir zaman endişeye yol açmayabilir. Küçük atriyal septal defektler genellikle bebeklik döneminde kapanır.

Daha büyük atriyal septal defektler aşağıdakiler de dahil olmak üzere ciddi komplikasyonlara neden olabilir:

• Sağ taraflı kalp yetmezliği.
• Düzensiz kalp atışlarına aritmi denir.
• Felç.
• Erken ölüm.
• Akciğer atardamarlarında yüksek kan basıncına pulmoner hipertansiyon denir.

Pulmoner hipertansiyon kalıcı akciğer hasarına neden olabilir. Eisenmenger sendromu adı verilen bu komplikasyon genellikle uzun yıllar boyunca ortaya çıkar. Bazen büyük atriyal septal defektleri olan kişilerde görülür.

Tedavi bu komplikasyonların çoğunun önlenmesine veya yönetilmesine yardımcı olabilir.

Atriyal septal defekt ve gebelik

Atriyal septal defektiniz varsa ve hamileyseniz veya hamile kalmayı düşünüyorsanız, önce bir sağlık uzmanıyla görüşün. Doğru doğum öncesi bakım almak önemlidir. Bir sağlık uzmanı, hamile kalmadan önce kalpteki deliğin onarılmasını önerebilir. Büyük bir atriyal septal defekt veya komplikasyonları, yüksek riskli bir gebeliğe yol açabilir.

Önleme

Atriyal septal defektin (ASD) nedeni tam olarak bilinmediğinden, önlenmesi mümkün olmayabilir. Ancak doğum öncesi iyi bir bakım almak önemlidir. ASD ile doğduysanız, hamile kalmadan önce sağlık kontrolü için randevu alın.

Bu ziyaret sırasında:

Güncel sağlık durumunuz ve kullandığınız ilaçlar hakkında konuşun: Hamilelik döneminde diyabet, lupus ve diğer sağlık sorunlarını yakından takip etmek önemlidir. Sağlık uzmanınız, hamilelik öncesinde bazı ilaçların dozlarını değiştirmenizi veya bırakmanızı önerebilir.

Ailenizin tıbbi geçmişini inceleyin: Doğuştan kalp rahatsızlığı veya diğer genetik rahatsızlıklara sahip bir aile geçmişiniz varsa, risklerinizi öğrenmek için bir genetik danışmanla görüşebilirsiniz.

Kızamıkçık olarak da bilinen Alman kızamığı geçirip geçirmediğinizi öğrenmek için test yaptırmayı sorun: Hamile bir kadında kızamıkçık bulunması, bebekte bazı doğuştan kalp kusurlarına yol açabilir. Daha önce kızamık geçirmediyseniz veya aşı olmadıysanız, önerilen aşıları yaptırın.

Tanı

Bazı atriyal septal defektler (ASD’ler) çocuk doğmadan önce veya doğduktan hemen sonra ortaya çıkar. Ancak daha küçük olanlar yaşamın ilerleyen dönemlerinde fark edilebilir.

ASD mevcutsa, sağlık personeli stetoskop adı verilen bir cihazla kalbi dinlerken kalp üfürümü adı verilen bir uğultu sesi duyabilir.

Testler

Atriyal septal defekt (ASD) tanısına yardımcı olan testler şunlardır:

Ekokardiyogram: Bu, atriyal septal defekti teşhis etmek için kullanılan temel testtir. Ses dalgaları, atan kalbin görüntülerini oluşturmak için kullanılır. Ekokardiyogram, kalp odacıklarının ve kapakçıklarının yapısını gösterir. Ayrıca kanın kalp ve kalp kapakçıklarında ne kadar iyi hareket ettiğini de gösterir.

Göğüs röntgeni: Göğüs röntgeni, kalbin ve akciğerlerin durumunu gösterir.

Elektrokardiyogram (EKG veya EKG): Bu hızlı ve ağrısız test, kalbin elektriksel aktivitesini kaydeder. Kalbin ne kadar hızlı veya yavaş attığını gösterebilir. EKG, aritmi adı verilen düzensiz kalp atışlarını tespit etmeye yardımcı olabilir.

Kardiyak manyetik rezonans görüntüleme (MRG) taraması: Bu görüntüleme testi, kalbin ayrıntılı görüntülerini oluşturmak için manyetik alanlar ve radyo dalgaları kullanır. Diğer testler kesin bir tanı sağlamadığında yapılabilir.

Bilgisayarlı tomografi (BT) taraması: Bu test, kalbin detaylı görüntülerini oluşturmak için bir dizi röntgen kullanır. Diğer testler tanı koymak için yeterli bilgi sağlamazsa kullanılabilir.

Tedavi

Atriyal septal defekt (ASD) tedavisi şunlara bağlıdır:

• Kalpteki deliğin büyüklüğü.
• Doğumda başka kalp sorunlarının olup olmadığı.

Atriyal septal defekt çocukluk çağında kendiliğinden kapanabilir. Kapanmayan küçük delikler için, düzenli sağlık kontrolleri tek bakım olabilir.

Bazı atriyal septal defektler kapanmadığında, deliğin kapatılması için bir prosedür gerekebilir. Ancak şiddetli pulmoner hipertansiyonu olan kişilerde ASD’nin kapatılması önerilmez.

İlaçlar

İlaçlar atriyal septal defekti (ASD) onarmaz. Ancak semptomları azaltmaya yardımcı olabilirler. Atriyal septal defekt için ilaçlar şunları içerebilir:

• Kalp atışını kontrol eden beta blokerler.
• Kan sulandırıcı ilaçlar, kan pıhtılaşma riskini azaltmak için kullanılır.
• Akciğerlerde ve vücudun diğer bölgelerinde sıvı birikimini azaltmak için idrar söktürücüler.

Ameliyat veya diğer prosedürler

Gelecekte oluşabilecek komplikasyonları önlemek amacıyla orta ve büyük boyutlu atriyal septal defektlerin (ASD) onarımı için sıklıkla bir prosedür önerilir.

Atriyal septal defekt onarımı, kalpteki deliğin kapatılmasını içerir. Bu işlem iki şekilde yapılabilir:

Kateter bazlı onarım: Bu tip, sekundum tipi atriyal septal defektleri düzeltmek için yapılır. Kateter adı verilen ince ve esnek bir tüp, çoğunlukla kasıktaki bir kan damarına yerleştirilir. Tüp daha sonra kalbe yönlendirilir. Kateterden bir yama veya tıkaç geçirilir. Yama, deliği kapatmak için kullanılır. Yama etrafında kalp dokusu büyür ve deliği ömür boyu kapatır. Ancak, bazı büyük sekundum tipi atriyal septal defektlerde açık kalp ameliyatı gerekebilir.

Açık kalp ameliyatı: Bu tip ASD onarım ameliyatı, kalbe ulaşmak için göğüs duvarında bir kesi yapılmasını içerir. Cerrahlar deliği kapatmak için yamalar kullanırlar. Açık kalp onarım ameliyatı, primum, sinüs venozus ve koroner sinüs atriyal defektlerini düzeltmenin tek yoludur.

Bazen atriyal septal defekt onarımı, geleneksel cerrahiden daha küçük kesiler kullanılarak yapılabilir. Bu yönteme minimal invaziv cerrahi denir. Onarım bir robot yardımıyla yapılırsa, robot yardımlı kalp cerrahisi denir.

Atriyal septal defekt ameliyatı geçiren herkesin düzenli görüntüleme testleri ve sağlık kontrolleri yaptırması gerekir. Bu randevular olası kalp ve akciğer komplikasyonlarını izlemek içindir.

Büyük atriyal septal defekti olan ve deliği kapatmak için ameliyat olmayan kişilerde genellikle daha kötü uzun vadeli sonuçlar görülür. Günlük aktivitelerini yaparken daha fazla sorun yaşayabilirler. Buna fonksiyonel kapasite azalması denir. Ayrıca düzensiz kalp atışları ve pulmoner hipertansiyon riski daha yüksektir.

Yaşam tarzı ve ev ilaçları

Kalp sağlığına uygun bir yaşam tarzı benimsemek önemlidir. Bu, sağlıklı beslenmeyi, sigara içmemeyi, kilo kontrolünü ve yeterli uykuyu içerir. Sizde veya çocuğunuzda atriyal septal defekt varsa, sağlık ekibinizle aşağıdakiler hakkında konuşun:

Egzersiz yapmak: Atriyal septal defekti olan kişiler için egzersiz genellikle uygundur. Ancak ASD onarımı gerekiyorsa, kalpteki delik iyileşene kadar bazı aktivitelere ara vermeniz gerekebilir. Bir sağlık uzmanına hangi tür ve miktarda egzersizin en güvenli olduğunu sorun.

Aşırı irtifa değişiklikleri: Deniz seviyesinin üstünde veya altında konumlardaki aşırı değişiklikler, onarılmamış atriyal septal defekti olan kişilerde komplikasyonlara neden olabilir. Örneğin, yüksek rakımlarda oksijen miktarı daha azdır. Düşük oksijen miktarı, akciğer atardamarlarındaki kan akışını değiştirir. Bu durum nefes darlığına ve kalpte zorlanmaya neden olabilir.

Diş tedavisi: Siz veya çocuğunuz yakın zamanda Otizm Spektrum Bozukluğu (OSB) tedavisi gördüyseniz ve diş tedavisine ihtiyaç duyuyorsanız, bir sağlık uzmanıyla görüşün. Enfeksiyonu önlemek için onarım ameliyatından sonra yaklaşık altı ay boyunca siz veya çocuğunuzun antibiyotik kullanması gerekebilir.